Huta Stalowa Wola S.A. is one of the largest Polish companies in the machine and armaments industry, founded in 1939 as part of the Central Industrial District. The plant initially produced high-quality steel, military and agricultural equipment, and later expanded its offer to include construction machinery, military equipment, and tracked vehicles.
During World War II, the facilities were seized by the Germans and used for armaments production, which met with resistance from the local population. After the war, production included, among others, guns, howitzers, rocket launchers, and other products for the Polish military and for export.
Kluczowe wnioski
- Huta Stalowa Wola to kluczowy ośrodek przemysłowy i jeden z największych producentów sprzętu wojskowego w Polsce.
- Zakład odegrał znaczącą rolę w rozwoju Centralnego Okręgu Przemysłowego w okresie międzywojennym, a następnie w odbudowie i modernizacji polskiego przemysłu po II wojnie światowej.
- HSW jest istotnym pracodawcą w regionie, zatrudniając tysiące pracowników, a jej produkty są eksportowane na rynki zagraniczne.
- Spółka prowadzi działalność badawczo-rozwojową, wdrażając nowe technologie i innowacyjne rozwiązania w obszarze przemysłu ciężkiego i zbrojeniowego.
- Dzięki wysokiej specjalizacji, wdrażaniu nowych technologii i współpracy z partnerami zagranicznymi, HSW utrzymuje silną pozycję na rynku, kreując rozwój polskiego przemysłu ciężkiego i obronnego.
Historia powstania Huty Stalowa Wola
Budowę zakładów przemysłowych, których głównym przeznaczeniem miała być produkcja artyleryjska, rozpoczęto w marcu 1937 roku w ramach Centralnego Okręgu Przemysłowego na północny zachód od miasta Nisko, w okolicach wsi Pławo. Zakład otrzymał początkowo nazwę Zakłady Południowe, a uroczyste otwarcie miało miejsce w czerwcu 1939 roku w obecności prezydenta RP Ignacego Mościckiego.
Przed wybuchem II wojny światowej powstały już m.in. stalownia, prasownia i warsztaty mechaniczne, a tempo budowy było bardzo szybkie. Zakład stał się jednym z największych i najnowocześniejszych zakładów hutniczych na kontynencie europejskim, zatrudniającym około 3500 pracowników.
Lata okupacji niemieckiej
Po wybuchu II wojny światowej w 1939 roku zakłady Huty Stalowa Wola zostały przejęte przez Niemców i włączone do koncernu Reichswerke Hermann Göring jako „Werk Stalowa Wola”. W czerwcu 1940 roku przemianowano je na „Stahlwerke Braunschweig Werk Stalowa Wola”, produkując m.in. działa przeciwlotnicze, elementy bomb lotniczych, pociski artyleryjskie oraz peryskopy do łodzi podwodnych.
Pod koniec wojny prowadzono przeróbki zdobytych radzieckich dział, a zakłady stały się największym ośrodkiem przemysłu ciężkiego na zdobytych przez Armię Czerwoną terenach Polski. Niestety, zakłady i ich wyposażenie zostały w dużym stopniu zniszczone lub ewakuowane przez odchodzących okupantów. Jednak do końca wojny wykonano ponad 15 tys. części zamiennych do radzieckich pojazdów wojskowych.
Odbudowa i rozwój po II wojnie światowej
Po zakończeniu II wojny światowej, Zakłady Południowe, zniszczone w wyniku działań wojennych, podjęły działania na rzecz odbudowy i rozwoju. 20 marca 1948 roku zakład został przemianowany na przedsiębiorstwo państwowe „Huta Stalowa Wola”.
W 1961 roku HSW została podporządkowana Zjednoczeniu Przemysłu Ciągników i Maszyn Rolniczych, a następnie w 1967 roku Zjednoczeniu Maszyn Budowlanych Bumar. Rozpoczęła wówczas produkcję maszyn budowlanych, takich jak ładowarki, spycharki, dźwigi czy betoniarki. W latach 60. i 70. XX wieku HSW opracowała i wdrożyła własne konstrukcje tych maszyn.
W 1972 roku powstał Kombinat Przemysłowy Huta Stalowa Wola, w skład którego weszły filie w innych miastach. W szczytowym okresie rozwoju zakład zatrudniał ponad 20 tys. pracowników, stając się jednym z największych ośrodków przemysłowych w Polsce.
Huta Stalowa Wola – przemysł, zbrojeniówka, produkcja
Oprócz produkcji maszyn budowlanych, HSW była także znaczącym producentem sprzętu artyleryjskiego i pojazdów bojowych, m.in. haubic samobieżnych, transporterów opancerzonych czy wyrzutni rakietowych. Produkowano głównie uzbrojenie na licencji radzieckiej, kalibru do 122 mm, dla Wojska Polskiego i na eksport, w tym m.in. armatę czołgową 100 mm D-10T.
W latach 80. XX wieku HSW stała się jednym z najważniejszych producentów stali jakościowych dla polskiego przemysłu obronnego. Zakład specjalizował się również w produkcji maszyn rolniczych, urządzeń górniczych i ciężkiego sprzętu budowlanego.
Struktura i przekształcenia własnościowe
W 1991 roku państwowe przedsiębiorstwo Huta Stalowa Wola zostało przekształcone w jednoosobową spółkę akcyjną należącą w całości do Skarbu Państwa. Był to kluczowy moment w historii zakładu, otwierający nowy etap jego funkcjonowania.
W 2004 roku produkcja i sprzedaż maszyn budowlanych została wydzielona do nowo utworzonej spółki HSW-Trading, a następnie w 2012 roku sprzedana chińskiemu koncernowi Guangxi LiuGong Machinery. Decyzja ta pozwoliła Hucie Stalowa Wola skoncentrować się na działalności zbrojeniowej.
Kolejnym istotnym krokiem była przejęcie w 2012 roku fabryki samochodów ciężarowych Jelcz-Komponenty, a dwa lata później – spółki motoryzacyjnej Autosan. Przejęcia te wzmocniły pozycję HSW na rynku pojazdów specjalnych.
W 2014 roku akcje Huty Stalowa Wola zostały wniesione do Polskiej Grupy Zbrojeniowej, tworząc tym samym największego polskiego producenta broni. Ten strategiczny ruch pozwolił na dalszą modernizację i rozwój zakładu.
Współczesna działalność i oferta produktowa
Obecnie Huta Stalowa Wola SA (HSW SA) jest wiodącym producentem sprzętu wojskowego w Polsce. Wśród jej kluczowych produktów znajdują się armatohaubica Krab, transporter minowania Kroton oraz wyrzutnia rakiet Langusta.
Zakład posiada unikalne możliwości produkcyjne, w tym zdolność wytwarzania luf armat czołgowych kalibru 120 mm oraz luf do haubic samobieżnych kalibru 155 mm. Jest to jeden z nielicznych ośrodków w Europie posiadających takie kompetencje technologiczne.
HSW współpracuje z zagranicznymi partnerami, takimi jak południowokoreański koncern Hanwha Aerospace, w celu wspólnego opracowywania i wdrażania nowych produktów wojskowych. Spółka prowadzi również działalność w segmencie produktów cywilnych, w tym maszyn budowlanych i środków transportu specjalnego.
| Kluczowe produkty wojskowe | Możliwości produkcyjne | Działalność cywilna |
|---|---|---|
|
|
|
Znaczenie Huty Stalowa Wola dla gospodarki i przemysłu
Huta Stalowa Wola jest kluczowym ośrodkiem przemysłowym i jednym z największych producentów sprzętu wojskowego w Polsce. Zakład odegrał znaczącą rolę w rozwoju Centralnego Okręgu Przemysłowego w okresie międzywojennym, a następnie w odbudowie i modernizacji polskiego przemysłu po II wojnie światowej.
HSW jest istotnym pracodawcą w regionie, zatrudniając tysiące pracowników, a jej produkty są eksportowane na rynki zagraniczne. Spółka prowadzi działalność badawczo-rozwojową, wdrażając nowe technologie i innowacyjne rozwiązania w obszarze przemysłu ciężkiego i zbrojeniowego.
| Kluczowe produkty | Znaczenie dla gospodarki |
|---|---|
|
|
„Huta Stalowa Wola to niezwykle ważny i wieloletni ośrodek przemysłowy w Polsce, będący liderem w produkcji maszyn budowlanych, sprzętu wojskowego oraz stali specjalistycznych.”
Wniosek
Huta Stalowa Wola to niezwykle ważny i wieloletni ośrodek przemysłowy w Polsce, będący liderem w produkcji maszyn budowlanych, sprzętu wojskowego oraz stali specjalistycznych. Zakład przeszedł burzliwą historię, od dynamicznej rozbudowy w okresie międzywojennym, przez okupację niemiecką i odbudowę po wojnie, aż po restrukturyzację i przekształcenia własnościowe w czasach transformacji.
Dzięki wysokiej specjalizacji, wdrażaniu nowych technologii i współpracy z partnerami zagranicznymi, Huta Stalowa Wola utrzymuje silną pozycję na rynku, kreując rozwój polskiego przemysłu ciężkiego i obronnego. Jej produkty są eksportowane na rynki zagraniczne, a sama spółka odgrywa kluczową rolę jako pracodawca w regionie, zatrudniając tysiące pracowników.
Można stwierdzić, że Huta Stalowa Wola to symbol polskiego przemysłu, który przetrwał burzliwe okresy i dziś jest liderem w kluczowych sektorach, takich jak produkcja maszyn budowlanych czy technologie wojskowe. Jej znaczenie dla gospodarki i rozwoju przemysłu w Polsce jest trudne do przecenienia.
